Hàng nội hồi sinh

Đi dọc các tuyến phố Hà Nội như Lương Văn Can, Hàng Mã, Hàng Lược,… vào những ngày này như lạc vào rừng đồ chơi. Nhưng khác những năm trước, năm nay đồ chơi truyền thống không còn nằm lẻ loi trong những góc khuất mà được bày bán ngay phía ngoài.

Vài năm gần đây thông tin về đồ chơi Trung Quốc chứa nhiều chất độc hại khiến nhiều phụ huynh e dè hơn khi mua đồ chơi cho con. Đây cũng là nguyên nhân khiến đồ chơi truyền thống được người tiêu dùng lựa chọn. Theo những người bán hàng, lượng khách mua đầu sư tử, đèn ông sao, đèn kéo quân tăng đột biến, thậm chí có những ngày cháy hàng vì lượng khách mua buôn ồ ạt. Năm nay thị trường đèn lồng Việt Nam có thêm những sản phẩm mới như: Lồng đèn xếp giấy in hình họa tiết nổi bật và hình vẽ các con vật, nhân vật hoạt hình ngộ nghĩnh được nhiều người yêu thích. Ngoài ra, các sản phẩm đèn chạy bằng pin cầm tay có phát nhạc, đèn con thú phát nhạc, đèn kéo quân giấy bóng kính,… cũng khá bắt mắt.

Giá cả các mặt hàng được các cửa hàng đưa ra khá “mềm”. Lồng đèn tròn xếp giấy có in hình các con vật, nhân vật hoạt hình có giá từ 45.000 đồng đến 60.000 đồng/chiếc; lồng đèn làm bằng giấy bóng kính từ 25.000 đồng đến 60.000 đồng/chiếc; lồng đèn chạy bằng pin 34.000 đồng đến 70.000 đồng/chiếc. Một số loại đồ chơi truyền thống có giá đắt hơn như đầu lân từ 55.000 đồng đến 200.000 đồng/chiếc; đèn ông sao 45.000 đồng - 110.000 đồng/chiếc; trống bỏi 50.000 đến 120.000đồng/chiếc...

Bác Ngọc Minh, chủ một cửa hàng kinh doanh trên phố Hàng Mã cho biết: “Ngay từ sau ngày rằm tháng bảy âm lịch, thị trường đồ chơi dành cho trẻ em dịp tết Trung thu đã bắt đầu sôi động. Các mặt hàng chủ yếu vẫn giống như mọi năm, giá cả không chênh lệch nhiều. Tuy nhiên, năm nay phụ huynh đưa con em đến mua hàng thường hỏi rất kỹ về xuất xứ và xem kỹ thành phần của sản phẩm. Đồ chơi truyền thống của Việt Nam như đèn ông sao năm cánh, đèn lồng xếp giấy, trống bỏi… được nhiều người lựa chọn. Còn những mặt hàng Trung Quốc như bờm, mũ, kính, mặt nạ,… thì chỉ có giới trẻ mua để chụp ảnh thôi”.

Chị Hồng Minh (Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội) đưa con gái năm tuổi đi mua đồ chơi Trung thu chia sẻ: “Mình không thích con chơi đồ chơi Trung Quốc vì sợ nhiễm độc, nguy hiểm. Với lại cũng vẫn muốn con chơi những đồ chơi truyền thống đậm chất dân tộc như đèn ông sao, trống bỏi, lồng đèn kéo quân nên dù con có đòi mua mấy đồ hóa trang Trung Quốc mình cũng không cho. Dùng hàng Việt dù sao vẫn yên tâm hơn dù mẫu mã không đa dạng như hàng Trung Quốc”.

Tín hiệu vui cho làng nghề

Nếu như những năm trước, thị trường đồ chơi truyền thống đìu hiu, làng nghề cũng cũng theo đó mà ảm đạm thì năm nay, với xu hướng quay trở lại dùng hàng nội của người dân, làng nghề những ngày này như rộn ràng trở lại.

Về làng Báo Đáp (Nam Trực, Hồng Quang, Nam Định) vào những ngày đầu tháng Tám, không khí của mùa Trung thu đã rộn ràng từ khắp các ngõ nhỏ đến tận trong nhà của người dân nơi đây. Từ những cụ già đến những em nhỏ đang tất bật với công việc.

Bác Nguyễn Thị Yến (xóm 1 Thôn Báo Đáp) cho biết: “Năm nay nhiều người đến bỏ mối làm đèn Trung thu hơn hẳn mọi năm. Nếu những năm trước chỉ dám sản xuất cầm chừng thì năm nay nhà tôi làm nhiều hơn hẳn mọi năm”.

Cũng như làng nghề Báo Đáp, làng Hậu Ái (Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội) cũng tấp nập hơn hẳn mọi năm. Những chuyến xe chở đèn ông sao tấp nập đến chở hàng đi các tỉnh. Hàng trăm hộ cùng tham gia sản xuất đèn ông sao, một số thanh niên trong làng bỏ nghề đi làm những công việc khác những ngày này cũng quay trở lại phụ giúp cho gia đình mình.

Bác Yến cũng chia sẻ, làng Báo Đáp ngày xưa có gần 1.000 hộ tham gia làm đèn ông sao, nhưng đến nay chỉ còn hơn 300 hộ. Có một số hộ đã bỏ không làm đèn nữa hoặc một số gia đình bên cạnh việc lưu giữ nghề truyền thống còn sản xuất thêm một số mặt hàng khác để tăng thu nhập như hoa lụa, hoa giấy. Tuy nhiên, khi được hỏi những người làm nghề truyền thống lâu đời như bác Yến thì ai cũng khẳng định: Dù lỗ hay lãi cũng nhất định vẫn bám trụ với cái nghề của cha ông để lại bao đời nay.

Để giữ gìn được những món đồ chơi truyền cho thế hệ sau này và lưu giữ một nét đẹp cho nền văn hóa dân tộc Việt trước hết cần sự chung tay của người tiêu dùng, sự tin tưởng vào chất lượng của những mặt hàng truyền thống. Bên cạnh đó, những làng nghề cần liên tục đổi mới mẫu mã, bám sát thị hiếu của người dân để tạo ra những sản phẩm không chỉ mang vẻ đẹp truyền thống vốn có mà còn theo kịp xu hướng phát triển chung của đất nước.