Tướng Giáp, mỉm cười bên trái, ngồi cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1950 (New York Times)

Việt Nam tiễn đưa vị anh hùng dân tộc là tựa đề bài viết đăng trên báo điện tử BBC của Anh hôm 13-10-2013. Bài báo viết: “Vị anh hùng đấu tranh vì độc lập của Việt Nam, Tướng Võ Nguyên Giáp... là vị tổng tư lệnh quân đội có công giám sát sự thất bại của quân Pháp và Mỹ ở nước ông”. Bài báo nhấn mạnh ông là người đã đánh bại các lực lượng Pháp ở Điện Biên Phủ năm 1954, dẫn đến kết thúc ấn tượng chế độ thực dân Pháp trong khu vực. Tác giả cũng nhắc lại Cuộc tổng tấn công Tết Mậu Thân năm 1968, khi ông lúc đó là Bộ trưởng Quốc phòng, đã dẫn đến sự rút lui nhục nhã của Mỹ.

Tận mắt chứng kiến lễ tang Đại tướng, phóng viên Jonathan Head của BBC ngạc nhiên khi thấy sự ra đi của Đại tướng đã làm tuôn trào làn sóng tiếc thương đặc biệt không chỉ ở người già, những người đã trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của Việt Nam, mà cả ở những người trẻ tuổi chỉ biết đến chiến tranh qua sách vở.

Báo Telegraph của Anh cùng ngày có bài viết tựa đề: Hà Nội bày tỏ sự kính trọng cuối cùng đối với vị anh hùng Võ Nguyên Giáp của Việt Nam. Bài báo dẫn lời một cụ bà 71 tuổi ở Hà Tĩnh đang đứng trong đám đông hàng chục ngàn người đợi ở ven đường quốc lộ nói: “Không có từ nào có thể mô tả được tình yêu thương và sự tôn kính mà nhân dân dành cho Tướng Giáp... Đại tướng sẽ sống mãi trong trái tim người dân Việt Nam”.

Trước đó, ngay trong ngày Đại tướng qua đời, báo này đã đưa tin với dòng tít: Võ Nguyên Giáp: Napoleon Đỏ của Việt Nam qua đời. Bài báo ca ngợi Đại tướng là “nhà trí tuệ bậc thầy dẫn đến chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, đánh bại quân Pháp”.

Telegraph cũng dẫn lời cựu ứng cử viên tổng thống thuộc phe Cộng hòa ở Mỹ John McCain, một cựu phi công hải quân và là tù binh chiến tranh ở Việt Nam, viết trên tweeter rằng: “Tướng Võ Nguyên Giáp đã qua đời - nhà chiến lược quân sự lỗi lạc này đã từng nói với tôi rằng chúng tôi là “kẻ thù danh dự”.

Cũng gọi Đại tướng là một “Napoleon Đỏ”, hãng tin Reuters chủ nhật viết tiếp bài ca ngợi ông là “Vị Tướng đã đạo diễn cho những thất bại lịch sử của Pháp và Mỹ để trở thành một trong những tư lệnh quân sự quan trọng nhất thế kỷ 20”. Reuters mô tả ông là người “thấp bé, không qua đào tạo quân sự chính quy, nhưng Tướng Giáp được các nhà sử học xếp vào hàng ngũ những nhân vật phi thường thư Montgomery, Rommel và MacArthur vì những chiến thắng kỳ diệu trước những quân đội được trang bị tốt hơn rất nhiều dẫn đến kết thúc sự can thiệp của nước ngoài ở Việt Nam”.

Chứng kiến tình cảm của nhân dân Việt Nam đối với Đại tướng, phóng viên Reuters viết, đám tang đã “chứng tỏ một sự đoàn kết mà thế hệ lãnh đạo hiện nay của Việt Nam đã gắng nuôi dưỡng ở một đất nước ba phần tư trong số 90 triệu dân sinh ra rất lâu sau những chiến thắng chiến trường của ông Giáp”.

Thế hệ vĩ đại nhất của Việt Nam là cách mà hãng truyền thông CNN của Mỹ gọi tên Đại tướng. Trong bài viết về sự ra đi của Tướng Giáp, CNN vẫn “không thể tưởng tượng được một thế giới lại có một người lính tự học đã viết ra những sách lược tài tình cho cuộc kháng chiến thời hiện đại - và dùng nó để đánh bại hai kẻ thù hùng mạnh”.

Bài viết cũng nhắc lại lời Tướng Giáp nói với CNN năm 2004 rằng một quốc gia đứng lên và biết cách đoàn kết sẽ luôn đánh bại một kẻ xâm lược ngoại bang.

Các cơ quan truyền thông khác của Mỹ như New York Times, Washington Post, AP... cũng có nhiều bài viết bày tỏ sự khâm phục đối với Đại tướng. Trong bài viết của mình ngay sau khi ông qua đời, New York Times gọi ông là một Vị Tướng kiên quyết và thuyết phục. Bài viết có đoạn: “Ông là một sử gia quân sự uyên bác, và có sức lôi cuốn, đồng thời là một người theo chủ nghĩa dân tộc mãnh liệt, người đã dùng sức hút của mình để thúc đẩy chiến sĩ của mình chiến đấu vì Tổ quốc. Những người khâm phục đặt ông vào... hàng ngũ những lãnh đạo quân sự vĩ đại của thế kỷ 20”.

Từ năm 1968, năm khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh chống Mỹ của nhân dân Việt Nam, New York Times đã có bài viết ca ngợi ông là Chiến lược gia của kẻ thù...

Không chỉ truyền thông Anh, Mỹ... các cơ quan báo chí Pháp như AFP, Libration, L’Humanit và Le Parisien cũng có nhiều bài viết về Đại tướng kể từ khi ông qua đời. Báo chí Pháp gọi ông là huyền thoại sống của Việt Nam, một trong những nhà quân sự lỗi lạc nhất lịch sử, chiến lược gia tài tình của chiến tranh nhân dân, một con người nhỏ bé, giản dị, nhưng khát khao cháy bỏng.