Tuy nhiên, với công nghệ đang thực hiện ở
Tân Rai (Lâm Đồng) đã phần nào hóa giải cho những nghi ngờ và lo lắng
ấy. Bùn đỏ do nhà máy sản xuất alumin Tân Rai thải ra trong quá trình
chạy thử đã khô cứng sau khi thải độ một tuần đến 10 ngày. Nó cúng đến
mức người ta có thể đi lại trên khu thải mà không ai có khái niệm đó là
bùn.
Những người đã từng đến đây đều ngạc
nhiên, khác với công nghệ cũ của thế giới, ở đây cái thải ra chứa trong
khu thải không phải là...bùn mà là chất rắn. Tất nhiên, với thể rắn thì
thảm họa như bùn đỏ ở Hungary đã gần như được loại trừ.
Một điều đáng ngại còn lại là nước có
ngậm xút được thải cùng bùn ra khu chứa cũng đã được giải quyết khi tại
nhà máy đang chạy thử, nước thải ra được thu hồi lại hầu hết. Theo các
chuyên gia ở đây, việc này không chỉ có lợi ích môi trường mà còn có lợi
ích kinh tế vì xút rất đắt, cần thu hồi lại để tái sử dụng là nhu cầu
của nhà máy. Công nghệ hiện đại đã làm được một công đôi việc.
Những lo ngại liên quan đến nguồn nước
cũng đã được giải quyết cơ bản. Đầu tiên, đối với nguồn nước để rửa
quặng thô, ở Nhân Cơ, hồ Cầu Tư với dung tích 1,2 triệu mét khối đã được
thiết kế để nâng độ cao thân đập, tăng dung tích lên 9 triệu mét khối,
lượng nước bổ sung hàng năm mà nhà máy tuyển quặng cần là 7 triệu mét
khối, phần còn lại 2 triệu mét khối sẽ được sử dụng cho mục đích dân
sinh khác như tưới tiêu, nước sinh hoạt. Như vậy, nguồn nước được đảm
bảo không chỉ cho sản xuất công nghiệp mà còn đáp ứng thêm cho nhu cầu
xã hội cho thấy tính đa mục tiêu trong quá trình thực hiện dự án đã được
thể hiện trong từng hạng mục.
Mặc dù các dự án sản xuất alumina và
khai thác bô xít mới ở giai đoạn đầu, còn rất nhiều việc phải làm để rút
kinh nghiệm cho các dự án sau này. Nhưng với những gì được tận thấy ở
công trường khai khoáng và nhà máy đầu tiên đi vào vận hành hành có thể
thấy nhà đầu tư đang nỗ lực để đưa các cam kết trước đây thành hiện
thực.
Là những người từng mang nặng nỗi lo
lắng về thảm họa bùn đỏ nhưng khi đến đến các công trình xây dựng ở Nhân
Cơ và nhà máy đang chạy thử ở Tân Rai, đứng chân trên khu chứa bùn đỏ
đã đóng rắn sau hơn chục ngày thải ra không ít người đã được hóa giải
nỗi lo và có thêm cơ sở về tính hiệu quả dài hạn của dự án qua những nỗ
lực và thành quả bước đầu đang vận hành trên thực tế.