Tham gia tọa đàm có nhà văn Phan Việt, tác giả cuốn “Một mình ở Châu Âu”, Giáo sư Ngô Bảo Châu và dịch giả Lâm Vũ Thao.
Phan Việt là một cái tên quen thuộc
trong giới nhà văn đương đại Việt Nam. Nhà văn nữ sinh năm 1978 này là
tác giả của các tập truyện ngắn đã được xuất bản trước đó, như “Phù
phiếm truyện”, “Nước Mỹ, nước Mỹ”, “Tiểu thuyết tiếng người”. Bên cạnh
đó, cô còn là người đồng sáng lập tủ sách “Cánh cửa mở rộng” với nhà
toán học Ngô Bảo Châu, cũng là người bạn thân thiết với cô, nhằm dịch và
giới thiệu sách hay tới bạn đọc Việt Nam.
|
| Tham gia trong buổi tọa đàm (từ trái sang): Dịch giả Lâm Vũ Thao, nhà văn Phan Việt và GS Ngô Bảo Châu
|
Gần đây, độc giả yêu thích các tác phẩm của Phan Việt lại có cơ hội đón
nhận tác phẩm mới mang tên “Một mình ở Châu Âu”. Đây cũng là cuốn sách
đầu tiên nằm trong bộ sách “Bất hạnh là một tài sản” mà tác giả dự kiến
sẽ tiếp tục giới thiệu tới độc giả những cuốn tiếp theo.
Mặc dù đã được NXB Trẻ xuất bản từ đầu năm 2013, nhưng những ảnh hưởng
và sự đam mê của độc giả với cuốn sách nói riêng cũng như với phong cách
văn chương của Phan Việt nói chung vẫn luôn gây thu hút và tò mò. Vì
thế tại buổi tọa đàm, cô và Giáo sư Ngô Bảo Châu đã có những chia sẻ gần
gũi với độc giả về cuốn sách và về chính những trải nghiệm nội tâm của
mình thông qua tác phẩm.
“Một mình ở Châu Âu” không đơn thuần chỉ
là cuốn sách về đề tài du ký mặc dù tác phẩm là tập hợp những ghi chép
của Phan Việt cách đây 4 năm, khi cô một mình ở Châu Âu trong vòng 1
tháng, ghi chép lại những câu chuyện hay những hình ảnh cô bắt gặp tại
các thành phố lớn như Paris của Pháp, Venice hay Roma của Italia,
Copenhaghen của Đan Mạch…
Nhưng kín đáo song hành với những cuộc
hành trình vật chất này lại là hành trình nội tâm dai dẳng, đau đớn của
một người đàn bà nhỏ bé, mạnh mẽ, giàu xúc cảm sau những mất mát của
cuộc hôn nhân. Với cô, hôn nhân là một hành trình, và ra đi khỏi hôn
nhân cũng là một hành trình. Mặc dù vậy, lang thang trong hành trình mới
cũng không giúp cô thoát khỏi những giằng xé của quá khứ.
“Bất hạnh là một tình cảm đau đáu trong
lòng, nhưng nó làm cho tôi biết mình cần gì trong cuộc sống, cái gì mà
mình không thể thỏa hiệp được. Vì thế, ngay từ tựa đầu của cuốn sách,
tôi viết rằng ‘Bất hạnh là một tài sản’, đó là những gì tôi phải trải
qua để tìm được hạnh phúc thật sự cho mình. Ban đầu, NXB Trẻ có đề nghị
nên thay đổi câu này bằng ‘Bất hạnh như một tài sản’, bởi họ cho rằng
câu này giống một câu châm ngôn “đập thẳng” ngay vào độc giả, hướng độc
giả đến ý nghĩa câu chuyện hơi nặng nề. Tuy nhiên, tôi muốn giữ nguyên
câu viết đó để thể hiện đúng về hành trình nội tâm của mình. Tôi muốn
giữ thái độ trung dung, và khẳng định về điều mình đã có” - Phan Việt
chia sẻ.
|
| Bìa cuốn sách "Một mình ở Châu Âu" của Phan Việt |
Trong khi, là một người đã trải qua nhiều năm sinh sống ở Châu Âu, đặc
biệt là Paris, GS Ngô Bảo Châu lại có cách nhìn nhận khác với Phan Việt:
“Phan Việt là một du khách đến với Paris, với Châu Âu và mang trong
mình nhiều tâm tư về tình yêu, về mất mát cảm xúc. Cô là một người lữ
hành với trải nghiệm nội tâm của người đàn bà. Còn với tôi, nơi đó lại
là nơi gắn bó với ký ức về những bữa ăn sinh viên, những niềm vui, nỗi
buồn của cuộc sống thời gian ấy và có cả những ám ảnh về cái chết…
Nhưng đọc cuốn sách của Phan Việt, tôi vẫn cảm thấy sự căng thẳng của
tâm tư. Cô muốn tìm đến cho mình một hành trình mới để thoát khỏi điều
đã qua và tìm kiếm niềm hạnh phúc trong hành trình một mình đó. Còn với
tôi, khi làm một điều gì đó mình thích, như việc đọc cũng đã là niềm
hạnh phúc cho riêng mình. Dĩ nhiên là hạnh phúc trong cuộc sống còn mang
nghĩa rộng hơn nhiều”.
Phan Việt cũng cho biết cô không tự xếp
cuốn “Một mình ở Châu Âu” của mình vào dạng sách văn học. Dịch giả Lâm
Vũ Thao đồng tình, bộc lộ quan điểm: “Cuốn sách có cái tôi thích và có
cái tôi không thích, trong đó có câu ‘Bất hạnh là tài sản’. Như thế
khiến câu chuyện bị hướng nặng về ý nghĩa, mất đi chút lãng mạn, nhẹ
nhõm mang tính văn học. Ở cuốn sách, cô thể hiện lối biểu đạt tự nhiên
hơn nhưng nội dung câu chuyện hướng đến ý nghĩa có phần nặng nề hơn và
bày tỏ nhiều trải nghiệm ẩn giấu hơn. Nó cũng cho thấy sự thay đổi của
Phan Việt, không giống với lối viết nhẹ nhàng, duyên dáng trong những
cuốn trước của cô”.
Có độc giả thì cho rằng cách giải thoát
mình bằng cách tự ra đi và tự trải nghiệm như ở tác phẩm là cách Phan
Việt khuyên độc giả giải quyết tinh thần trước những khó khăn tương tự
trong cuộc sống.
Tuy nhiên, Phan Việt cho rằng: “Nếu gọi là viết ra lời khuyên thì không,
mà chỉ là tôi đang chia sẻ câu chuyện của mình. Còn về phía độc giả,
các bạn đọc tác phẩm thế nào và cảm nhận thế nào, đó là cách các bạn
hình dung cho câu chuyện của chính mình. Còn nếu có thể coi là thông
điệp qua tác phẩm, tôi chỉ muốn gửi gắm lời khuyên các bạn nên đối mặt
với sợ hãi như thế nào trong cuộc sống mà thôi. Đối với tôi, nỗi sợ hãi
bất hạnh là nỗi sợ hãi phí phạm nhất đời người. Điều đó đồng nghĩa với
việc bạn không dám đối mặt, dấn thân trước những bất hạnh, những hành
trình áp lực của cuộc sống.”./.