10 năm cùng những bước tiến vững chắc
Trong sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, đã có những ảnh hưởng nhất định trong xu thế và định hướng phát triển văn hóa - xã hội nói chung và ngành xuất bản nói riêng. Chỉ thị 42-CT/TW ngày 25/8/2004 của Ban Bí thư về “Nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động xuất bản” ra đời và phát huy hiệu quả tốt trong việc định hướng, chỉ đạo công tác xuất bản trên phạm vi toàn quốc. Cùng với Chỉ thị 42, lãnh đạo Thành ủy và Ủy ban nhân dân Thành phố đã quan tâm, đầu tư nhiều cho hoạt động xuất bản trong việc định hướng, chỉ đạo, cùng các sở ban ngành hữu quan tạo điều kiện hoạt động cho Nhà xuất bản Hà Nội.
Bên cạnh các hoạt động xuất bản, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, hệ thống chính trị, đoàn thể của Nhà xuất bản cũng được củng cố, hoàn thiện và phát huy cao độ vai trò của mình.
Về mặt tổ chức Đảng, do hoàn cảnh khách quan, có những lúc chi bộ Nhà xuất bản chỉ có 4 - 5 đảng viên, chưa bằng một tổ đảng của các đơn vị khác. Cùng với việc bổ sung nhân sự, tăng cường cho guồng máy cơ quan, chi bộ cũng được bổ sung thêm đảng viên mới. Bên cạnh đó, công tác bồi dưỡng, đào tạo những quần chúng có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn cho nguồn phát triển đảng được chú trọng. Số đảng viên mới được kết nạp trong giai đoạn này gấp nhiều lần so với thời gian 25 năm trước. Qua các năm chi bộ đều đạt danh hiệu vững mạnh toàn diện, làm tốt vai trò lãnh đạo của mình.
Công đoàn Nhà xuất bản có nhiều hoạt động phong phú, toàn diện. Giai đoạn này vấn đề cơm áo, gạo tiền của cán bộ công nhân viên Nhà xuất bản không còn là gánh nặng quá lớn như những thời kỳ trước. Nhờ vậy, công đoàn triển khai được nhiều hoạt động thiết thực nhằm động viên tinh thần, huy động công sức tập thể, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, phát triển sâu rộng các phong trào trong cán bộ công nhân viên, nâng cao mức sống vật chất và tinh thần, tăng cường sự đoàn kết gắn bó của tập thể người lao động.
Đây cũng là khoảng thời gian tổ chức Đoàn Thanh niên Nhà xuất bản được thành lập (trước đây, Nhà xuất bản không đủ quân số ở tuổi thanh niên nên chưa có điều kiện thành lập tổ chức đoàn). Tuy thời gian thành lập và hoạt động chưa dài, nhưng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Nhà xuất bản Hà Nội đã phát huy tốt vai trò xung kích của tuổi trẻ, là lực lượng nòng cốt trong nhiều hoạt động chuyên môn và đoàn thể của cơ quan.
Với sự vào cuộc đồng bộ, đầy quyết tâm và hiệu quả của bộ máy chuyên môn và hệ thống tổ chức đoàn thể, Nhà xuất bản Hà Nội luôn đứng vững trong hoàn cảnh kinh tế - xã hội nói chung và ngành xuất bản nói riêng hết sức khó khăn.
Cuối năm 2005, thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, Nhà xuất bản Hà Nội chuyển sang mô hình doanh nghiệp mới là Công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên. Mô hình hoạt động mới có những thuận lợi khá căn bản cho việc mở rộng, phát triển quy mô sản xuất, bổ sung thêm một số ngành nghề.
Cùng với việc chuyển đổi mô hình doanh nghiệp, Nhà xuất bản đã rà soát, xây dựng và bổ sung, hoàn thiện hệ thống quy chế của đơn vị. Hệ thống quy chế này góp phần điều chỉnh toàn diện mọi hoạt động của Nhà xuất bản. Điển hình là:
- Quy chế lao động, tiền lương, tiền thưởng.
- Quy trình xuất bản.
- Quy chế biên tập.
- Quy chế thi đua khen thưởng.
- Quy chế dân chủ cơ sở.
- Quy chế lưu chiểu xuất bản phẩm.
- Quy chế chi tiêu nội bộ.
- Quy chế liên doanh, liên kết.
- Quy chế tuyển dụng nhân sự.
Cơ cấu tổ chức được kiện toàn và phát triển ổn định cùng những quy chế, quy định đảm bảo sự yên tâm công tác cho người lao động, vậy nên những năm gần đây trong bối cảnh hết sức khó khăn và đầy biến động, Nhà xuất bản vẫn duy trì số lượng xuất bản phẩm hàng năm trên dưới 500 đầu sách và văn hóa phẩm các loại, với hàng triệu bản in và hàng trăm triệu trang in. Nhà xuất bản luôn nằm trong Top 2 các nhà xuất bản trong toàn quốc, nhiều ấn phẩm có chất lượng tốt về nội dung, đẹp về hình thức. Điều đó được khẳng định qua các giải thưởng đạt được của Giải thưởng sách Việt Nam do Hội Xuất bản trao tặng hàng năm:
* Giải sách hay:
- Lịch sử Thăng Long - Hà Nội (2 tập) - Giải Vàng
- Địa chí Cổ Loa - Giải Bạc
- Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội: Tuyển tập Địa chí (3 tập) - Giải Bạc
- Tuyển tập văn thơ Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (4 tập) - Giải Bạc
- Thế giới biểu tượng trong di sản văn hóa Thăng Long - Hà Nội - Giải Bạc
- Văn bia Tiến sĩ Văn Miếu Quốc Tử Giám Thăng Long - Hà Nội - Giải Bạc
- Phát triển bền vững thủ đô Hà Nội - Giải Bạc
- Kinh tế, xã hội đô thị Thăng Long - Hà Nội thế kỷ XVII, XVIII, XIX - Giải Đồng
- Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, di sản văn hóa thế giới - Giải Đồng
* Giải sách đẹp:
- Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội: Tuyển tập Địa chí (3 tập) - Giải Vàng
- Tuyển tập văn thơ Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (4 tập) - Giải Vàng
- Phát triển bền vững thủ đô Hà Nội - Giải Vàng
- Lịch sử Thăng Long - Hà Nội (2 tập) - Giải Bạc
- Hình ảnh Hà Nội cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX - Giải Bạc
- Hà Nội - Danh thắng và di tích (2 tập) - Giải Bạc
- Địa chí Cổ Loa - Giải Đồng
* Giải bìa đẹp:
- Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội: Tuyển tập Địa chí (3 tập)
- Tuyển tập văn thơ Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (4 tập).
Với những thành tích đã đạt được, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập 24/11/2009, Nhà xuất bản Hà Nội được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì. Thành quả này không chỉ là sự ghi nhận những bước tiến vượt bậc của Nhà xuất bản Hà Nội trong kiện toàn, xây dựng và phát triển góp phần cho sự phát triển bền vững văn hóa - chính trị - tư tưởng.
Phạm Quốc Tuấn
Nhà xuất bản Hà Nội