Tên tuổi Phan Huy Chú không chỉ gắn với bộ sách lớn Lịch triều hiến chương loại chí,  ông còn là tác giả của Hoàng Việt địa dư chí ghi chép về địa lý Việt Nam và tập văn xuôi ghi chép Dương trình ký kiến. Ở tập Dương trình ký kiến, Phan Huy Chú ghi lại hành trình trên biển của ông (một dạng kỷ hành văn) trong chuyến đi công cán để chuộc tội (đới công chuộc tội) sang Tân Gia Ba và Giang Lưu Ba năm 1832, cố gắng tả thật đúng những cảnh sắc núi sông và các sự tình xảy ra trong cuộc lữ hành, cả những ấn tượng của tác giả trước một thế giới đầy mới lạ... Qua những điều tai nghe mắt thấy, Phan Huy Chú đã cung cấp cho người đọc những hiểu biết về vùng Singapo thuộc Anh và Inđônêxia thuộc Hà Lan ở nửa đầu thế kỷ XIX: từ những tri thức về địa lý tự nhiên đến những thể chế hành chính, phong tục tập quán, công nghiệp, thương nghiệp, tình hình kinh tế chính trị, cả về vấn đề ngôn ngữ cũng như về một số thắng cảnh. Hơn nữa, là một trí thức nho học có trình độ hiểu biết sâu về lịch sử, văn hóa Trung Hoa, tại những vùng đất xa lạ trong hành trình của mình, Phan Huy Chú đặc biệt suy nghĩ và chú ý ghi chép về những tiến bộ kỹ thuật, về ứng xử văn hóa rất khác với thế giới Việt Nam - Trung Hoa mà ông đã quen thấy trước đây; vì thế những ghi chép của ông không những cho thấy các mối quan hệ chính trị, ngoại giao, buôn bán giữa triều Nguyễn và các nước trong khu vực, mà còn phản ánh khá rõ những nhận thức của nho sĩ Việt Nam lúc bấy giờ về một thế giới mới ở Đông Nam Á có sự hiện diện cuộc sống và các hoạt động giao thương của người Anh, người Hà Lan phương Tây. Cuốn sách được coi là một trong những tác phẩm ký văn xuôi chữ Hán (cùng với Tây hành kiến văn kỷ lược của Lý Văn Phức) đã ghi lại được « hành trình » mới mẻ và gian nan của trí thức dân tộc trong tiến trình nhận thức châu Âu; nó vừa có ý nghĩa đối với việc tìm hiểu lịch sử phát triển thể văn này, vừa có ý nghĩa trong việc xem xét mối quan hệ của Việt Nam trong giao lưu văn hóa, văn học với châu Âu ở những bước khởi đầu. 

Duy Trần