Trao đổi với PV Infonet, ông Nguyễn Hiệp Thống – Phó giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, kiên quyết không để xảy ra điểm nóng về công tác tuyển sinh, phân tuyến hợp lý, đảm bảo đủ chỗ cho học sinh và thực hiện tốt chủ trương “ba tăng, ba giảm”.

Năm học 2013 - 2014, ngành giáo dục Hà Nội vẫn tiếp tục thực hiện "3 tăng, 3 giảm" để phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu giáo dục. Ba tăng là: Tăng quy mô tuyển sinh; Tăng chất lượng công tác tuyển sinh; Tăng cường cơ sở vật chất cho các trường học.

Ba giảm là: Giảm số lượng học sinh trái tuyến; Giảm số HS/lớp (đối với tiểu học là 35 học sinh/lớp, THCS là 45 học sinh/lớp, diện tích tối thiểu là 1,2m2/1 trẻ mầm non); Giảm quy mô nhà trường đối với những trường có quy mô quá lớn.

Đi đôi với đó là giải pháp “bốc thăm” để thực hiện hạn chế học trái tuyến. Đây là giải pháp hiệu quả nhất và công bằng nhất, một số địa phương đã làm như vậy và đã được dư luận chấp nhận. Việc bốc thăm khá công bằng, hội đồng tuyển sinh cùng tham gia, đây cũng là quyền của trẻ phải công bằng, chấp nhận sự may rủi, như vậy sẽ có tính nhân văn hơn.

Mỗi mùa tuyển sinh đầu cấp bao giờ cũng "nóng" vấn đề trái tuyến

Về giải pháp đấu giá suất học trái tuyến theo ông Thống, từ trước tới nay chưa nghe thấy cái giải pháp này. Nếu có thì rất khó thực hiện vì liên quan nhiều vấn đề. Thêm nữa, việc đấu giá suất học trái tuyến sẽ gây phản ứng không tốt cho xã hội.

Chẳng hạn, các phụ huynh sẽ đôn đáo, lo ngược suôi để mua hồ sơ đấu giá trường nọ trường kia, một số phụ huynh mua tới hàng chục bộ hồ sơ đấu giá ở các trường danh tiếng, bỏ bê công việc, tái cảnh chen lấn dẫm đạp, tốn kém… gây ra hình ảnh không tốt cho ngành giáo dục. Chưa kể, ảnh hưởng tâm sinh lý, điều kiện học hành của các cháu học sinh…

Nói về giải pháp tổ chức thi vào các lớp đầu cấp lớp 1, đại diện Sở GD – ĐT Hà Nội cho rằng, giải pháp này tương đối hiệu quả, nhưng ở các trường công lập không bao giờ tổ chức thi. Còn các trường dân lập thì kiểm tra IQ, tình huống…

Trước hết là tuyến tuyển sinh, phương thức tuyển sinh, chỉ tiêu… công khai các chỉ tiêu đó trên mạng, trên báo chí, không có chuyện “mập mờ” tôi và anh được. Và sẽ không có chuyện anh và tôi xếp hàng mua hồ sơ, trái tuyến. Tất cả đã thông báo đến các tổ dân phố trước khi tuyển sinh…

Sở quán triệt các quận huyện phải có phân tuyến tuyển sinh phù hợp để tránh áp lực dồn vào một số trường trong khi trường của phường ngay kế bên lại thưa vắng HS. Thông tin phân tuyến cần công khai, minh bạch để người dân nắm rõ con em mình thuộc địa bàn tuyển sinh nào…

Theo ông Thống, giải pháp bốc thăm chấp nhận sự may rủi sẽ mang tính công bằng cho trẻ

Theo ông Thống, vấn đề cốt lõi của quá tải vẫn là cơ sở vật chất không theo kịp đà tăng của lượng học sinh. Vì vậy, theo quy định chung thì 1 lớp tiểu học chỉ tối đa 35 học sinh. Tuy vậy, các cháu đúng tuyến lại vượt xa con số đó nên nhiều trường không thể vì "chuẩn" mà bỏ học sinh được, đành phải "cố nhồi", mà Sở cũng phải giao tăng chỉ tiêu cho các trường đó dựa trên tình hình thực tế, để đảm bảo quyền lợi của tất cả học sinh.

Trước thực trạng quá tải vẫn tái diễn, trong hướng dẫn tuyển sinh đầu cấp mầm non, lớp 1, lớp 6 trên địa bàn, Sở GD-ĐT Hà Nội vừa tiếp tục cam kết cố gắng không để xảy ra tình trạng xếp hàng trắng đêm tuyển sinh mầm non.

Sở nghiêm cấm tuyển sinh trước mà yêu cầu các trường mầm non, tiểu học và THCS đồng loạt tuyển sinh trong khoảng thời gian từ ngày 1- 15/7. Sau ngày 15/7, các trường còn chỉ tiêu mới được phép tuyển bổ sung học sinh diện trái tuyến.

Cũng để tránh tình trạng trái tuyến, chỗ thừa chỗ thiếu, lãnh đạo Sở đề nghị các quận, huyện điều tra chính xác số trẻ trong độ tuổi để có phương án phân tuyến hợp lý, đặc biệt ở những địa bàn đông dân cư.

Theo đó, công tác tuyển sinh vào các lớp đầu cấp trong năm học tới phải đảm bảo một số nguyên tắc nhằm đẩy lùi tiêu cực, nạn "xin – cho", nhờ vả trong tuyển sinh như: đủ chỗ cho học sinh; không gây bức xúc cho học sinh và cha mẹ học sinh; Công khai 4 rõ gồm: chỉ tiêu tuyển sinh, tuyến tuyển sinh, thời gian tuyển sinh, phương thức tuyển sinh.

Bên cạnh đó, ông Thống nêu quan điểm, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xin học trái tuyến. Nhiều khi không phải chỉ vì thấy trường có giáo viên tốt, mà nhiều phụ huynh muốn xin học trái tuyến cho con có khi vì thấy danh tiếng nhà trường, nếu con mình được vào học thì thấy “tự hào”, “oai” với anh em bạn bè. Thậm chí xin học trái tuyến chỉ vì tiện đường đi làm đưa con đi học luôn...

Chưa đến thời điểm tuyển sinh đúng tuyến mà không khí ở không ít trường tiểu học của Hà Nội đã căng thẳng, thì đến thời điểm tuyển sinh “nguyện vọng” trái tuyến hẳn cũng không đơn giản chút nào. Nếu một bộ phận phụ huynh không sớm nhìn nhận lại vấn đề chọn trường tiểu học cho con, không xác định đúng trường học nào thuận lợi và phù hợp, thay vì cứ phải cố sức xin học trái tuyến, hay tìm “cửa” chạy trường, thì có lẽ vấn đề tuyển sinh lớp 1 chưa hết “nóng” ở những mùa tuyển sinh các năm sau.